Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Meum athamanticum & Orchis mascula

fotò
fotò
Cistro

Meum athamanticum

Apiaceae Umbelliferae

Àutri noum : Sìstra, Cisto.

Nom en français : Fenouil des Alpes.

Descripcioun :
La cistro, emé sa bono óudour d'anis pòu pas engana. Es uno meno de fenoui que se rescontro dins li prado de mountagno. Li fueio soun forço penado e s'avès lou fru la determinacioun sara tras que seguro : es un pau alounga emé de costo forto, lis dous estile e la partido d'en aut soun bèn vióulet.

Usanço :
"La sistro quand es sec fai estruniar, es ena pourcariò que te fai crachar lous poulmous (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ). La poudès bouta dins l'ensalado, dins d'ùni plat o dins la soupo, majamen de pèis. Es uno planto proun recercado pèr li bèsti o lou fen. J.-R. Fortoul (1995) counsèio de la sega, un cop li ramo vènon rouiouso. En Bavièro n'en fan d'eigardènt emé la racino. Es uno planto proun vertuouso (vèire çai-souto e de mai galatougèno e enmenagogo).

Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Meum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 7 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Si
Autour basso e auto : 300 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust

Liò : Melounié - Pinedo - Pelouso umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Meum athamanticum Jacq., 1776

fotò
fotò
Erbo-de-la-Pandecousto

Orchis mascula

Orchidaceae

Autre noum : Coulos-de-gat.

Noms en français : Orchis mâle, Satyrion mâle.

Descripcioun :
L'erbo-de-la-Pandecousto trachis dins li bos clar e li prado dins li relarg un pau umide ; se vèi pas dins li garrigo prouvençalo ounte s'atrobo soun cousin, la damisello, Orchis olbiensis. Se recounèis à sa labreto di tres partido e à soun esperoun un pau pu long.

Usanço :
Se sèmblo pas èstre utilisa au nostre, li cabosso soun emplegado en Turquìo e au Proche-Óurient pèr adouba, emé d'aigo e de sucre, lou salep, bevendo au goust de vaniho contro lou mau de garganto e la fatigo. La planto èi dicho peréu acalouranto (principe di signaturo). Ramenten que "orchis" en grè (Théophraste -372 -287) vòu dire roubignòli en raport emé li dos cabosso.

Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Orchis
Famiho : Orchidaceae


Ordre : Asparagales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 mm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Vo
Abriéu à jun

Liò : Blachiero - Iéusiero - Prado - Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Orchis mascula (L.) L., 1755

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RR
ges
C
RR
RR
CC
CC
CC

Meum athamanticum & Orchis mascula

ges
ges
ges
ges
ges
ges
CC
CC

Coumpara Cistro emé uno autro planto

fotò

Coumpara Erbo-de-la-Pandecousto emé uno autro planto

fotò